ಕಂಬದ ಮ್ಯಾಲಿನ ಗೊಂಬೆಯೇ,,,

 ದಿನಾಂಕ  02-07-2019ರ ಪ್ರಜಾವಾಣಿಯ ಕರ್ನಾಟಕ ದರ್ಶನ ಪುರವಣಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ನನ್ನ ಬರಹ. 

ಕಂಬದ ಮ್ಯಾಲಿನ ಗೊಂಬೆಯೇ,,,

ಇಡೀ ಜಗತ್ ಸೃಷ್ಟಿ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯ ಪಾತ್ರ ಮಹತ್ವದ್ದು. ತನ್ನ ಕುಟುಂಬದ ಅಕ್ಕರೆ ಆರೈಕೆಯಲ್ಲಿ ಸದಾ ಬ್ಯುಸಿಯಾಗಿರುವ ಜೀವಿ. ತನ್ನವರ ಒಳಿತಿಗಾಗಿ ಸದಾ ಹಂಬಲಿಸುತ್ತಾ, ತನ್ನನ್ನೇ ಮೈಮರೆಯುವ ಜೀವಿ. ದೇವರು ಎಲ್ಲೆಡೆ ಇರಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲದಿರುವುದಕ್ಕೆ ತಾಯಿಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ ಎಂಬ ಮಾತು ಅಕ್ಷರಶಃ ನಿಜ. ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಎದ್ದಾಗಿನಿಂದ ರಾತ್ರಿ ಮಲಗುವವರೆಗೂ ವಿವಿಧ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಮೂಲಕ, ವಿವಿಧ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಮಹಿಳೆಯ ಶ್ರಮ ಅವಿರತವಾದುದು. 

ಮಹಿಳೆಯ ದಿನನಿತ್ಯದ ಬದುಕನ್ನು ಬಿಂಬಿಸಲು ಅನೇಕ ಹಾಡು, ಕಥೆ, ಕವನಗಳೇನೋ ಇವೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ ಅವಳ ಬದುಕನ್ನು ವರ್ಣಿಸಲು ಗೊಂಬೆಗಳೇ ರೂಪುಗೊಂಡಿವೆ. ಈ ಗೊಂಬೆಗಳು ಬಲು ಅಪರೂಪದ ಗೊಂಬೆಗಳು. ಸಣ್ಣವರಿಂದ ದೊಡ್ಡವರಾದಿಯಾಗಿ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಇಷ್ಟವಾಗುವ ಗೊಂಬೆಗಳು. ನಾಗಮಂಡಲದ ಸಿನಿಮಾದ ‘ಕಂಬದ ಮ್ಯಾಲಿನ ಗೊಂಬೆಯೇ,,,’ ಎಂಬ ಹಾಡಿನ ಸಾಲುಗಳನ್ನು ಗುಣುಗುಣಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಈ ಹಾಡನ್ನು ಗೋಪಾಲ ವಾಜಪೇಯಿ ಅವರು ರಚಿಸಿದ್ದು, ಹೆಣ್ಣಿನ ತುಡಿತ, ಮಿಡಿತಗಳ ಪ್ರತೀಕವಾಗಿದೆ. ನಾನಿಲ್ಲಿ ಹೇಳಹೊರಟಿರುವ ಗೊಂಬೆಗಳೂ ಸಹ ಕಂಬದ ಮೇಲಿದ್ದು, ಅಂತಹದ್ದೇ ಆಕರ್ಷಣೆ, ಘನತೆ, ಗಾಂಭೀರ್ಯ ಹೊಂದಿವೆ. ಹಾಗಾದರೆ ಈ ಗೊಂಬೆಗಳು ಯಾವುವು? ಅವು ಎಲ್ಲಿವೆ ಎಂಬುದು ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಶ್ನೆಯಲ್ಲವೇ? ಮುಂದೆ ಓದಿ.

ಕಂಬದ ಮ್ಯಾಲಿನ ಗೊಂಬೆಗಳು ಇರುವುದು ಹಾವೇರಿ ಜಿಲ್ಲೆ ಶಿಗ್ಗಾಂವ ತಾಲೂಕ ಗೊಟಗೋಡಿಯ ಉತ್ಸವ ರಾಕ್‌ಗಾರ್ಡನ್‌ನಲ್ಲಿ. ಪ್ರವೇಶ ದ್ವಾರದ ಸಮೀಪದಲ್ಲೇ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡ ಕಂಬಗಳ ಮೇಲಿನ ಚಿತ್ತಾರಗಳು ಗ್ರಾಮೀಣ ಬದುಕಿಗೆ ತುಂಬಾ ಸನಿಹವಾದವುಗಳಾಗಿವೆ. ರಾಕ್‌ಗಾರ್ಡನ್‌ನ ಕಂಬದ ಮೇಲೆ ವಿವಧ ಮಗ್ಗಲುಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯ ದೈನಂದಿನ ಬದುಕಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಗೊಂಬೆಗಳಾಗಿ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಮನೆಗೆ ಕಂಬಗಳು ಹೇಗೆ ಆಧಾರವೋ ಹಾಗೆ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಮಹಿಳೆಯೇ ಆಧಾರ ಎಂಬುದನ್ನು ಇಲ್ಲಿನ ಕಂಬಗಳು ಗಟ್ಟಿಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ. ಪ್ರತಿ ಮನೆಯ ಮಹಿಳಾ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳೇ ಇಲ್ಲಿನ ಕಂಬದ ಗೊಂಬೆಗಳಾಗಿವೆ. ಪಾತ್ರೆ ತೊಳೆಯುವುದು, ಧಾನ್ಯಗಳನ್ನು ಹಸನು ಮಾಡುವುದು, ಬುಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನುಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತು ಸಾಗುವುದು, ರೊಟ್ಟಿ ತಟ್ಟುವುದು, ಕೃಷಿ ಕಾರ್ಯ ಮಾಡುವುದು ಹೀಗೆ ಗ್ರಾಮೀಣ ಬದುಕಿನ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಇಲ್ಲಿ ಗೊಂಬೆಗಳಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿವೆ. ಹಾಗಂತ ಇವು ನೈಜ ಚಿತ್ರಣಗಳಲ್ಲ. ಇವು ಸಿಮೆಂಟ್ ಶಿಲ್ಪಗಳು. ಕಲೆಯೊಂದಿಗೆ ನವ್ಯತೆಯನ್ನು ಮೇಳವಿಸಿ ಕಲಾಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ದಿನನಿತ್ಯದ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಸಮಕಾಲೀನ ಕಲೆಯೊಂದಿಗೆ ತಳಕುಹಾಕಿ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿರುವುದು ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಿಗೆ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ಗೋಚರಿಸುತ್ತವೆ. ಕಂಬಗಳ ಮೇಲಿನ ಬಹುತೇಕ ಗೊಂಬೆಗಳೆಲ್ಲವೂ ಮಹಿಳೆಯ ದಿನಚರಿಯ ಕುರುಹುಗಳಾದ್ದರಿಂದ ಇವುಗಳನ್ನು “ಮಹಿಳಾ ಬದುಕಿನ ಕಂಬಗಳು” ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಉತ್ಸವ ರಾಕ್‌ಗಾರ್ಡನ್‌ನ ರೂವಾರಿ ಪ್ರೋ.ಟಿ.ಬಿ.ಸೊಲಬಕ್ಕನವರ್.

ಮಹಿಳಾ ಬದುಕಿನ ಚಿತ್ರಗಳ ಪ್ರತಿಪಾದನೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಕೆಲವು ಜನಪದ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರಗಳನ್ನು ಕಂಬಗಳ ಮೇಲೆ ಗೊಂಬೆಗಳಾಗಿ ಬಿಂಬಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿ ಗೊಂಬೆಯಲ್ಲಿನ ಸೂಕ್ಷö್ಮತೆ, ಕುಸುರಿತನ, ಅದಕ್ಕೆ ತಕ್ಕದಾದ ವರ್ಣ ಲೇಪನ ಎಲ್ಲವೂ ಪೂರ್ವ ನಿರ್ಧಾರಿತ ಕಲ್ಪನೆಗಳಾಗಿವೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ತಂಡದ ನಾಯಕರ ಶ್ರಮ ಹಾಗೂ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಹಿತವಾಗುವಂತೆ ಶಿಲ್ಪ ನಿರ್ಮಿಸಿರುವುದು ಅವರ ದೂರದೃಷ್ಟಿತ್ವವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತವೆ. ಆಧುನಿಕತೆಗೆ ಮಾರುಹೋದ ಯಾಂತ್ರಿಕ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಕಳೆದುಹೋದ ಗ್ರಾಮೀಣ ಬದುಕಿನ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಜೀವಂತವಾಗಿಡುವ ಇಲ್ಲಿನ ಪ್ರಯತ್ನ ಶ್ಲಾಘನೀಯ. 42 ಎಕರೆ ವಿಶಾಲವಾದ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ದಿಗೊಳಿಸಲಾದ ಈ ಗಾರ್ಡನ್‌ನ ಪ್ರತಿ ಶಿಲ್ಪಗಳು ತನ್ನದೇ ಮಹತ್ವ ಹೊಂದಿವೆ. ಮಹಿಳೆಯ ಬದುಕಿನ ಅದರಲ್ಲೂ ಗ್ರಾಮೀಣ ಮಹಿಳೆಯ ಬದುಕಿನ ಚಿತ್ರಣಗಳನ್ನು ಸವಿಯಲು ಒಮ್ಮೆಯಾದರೂ ನೋಡಬಹುದಾದ ತಾಣ ಉತ್ಸವ ರಾಕ್‌ಗಾರ್ಡನ್.