ಜೂನ್ 2014 ರ 'ಶಿಕ್ಷಣವಾರ್ತೆ'ಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಲೇಖನ
ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ತರಗತಿಗೆ ಪಂಚಸೂತ್ರಗಳು
ತರಗತಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಇರಬೇಕೆಂದು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಶಿಕ್ಷಕರು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಸಮಯ ಮತ್ತು ಬದ್ದತೆಯ ಯೋಜನೆ ಅಗತ್ಯ. ಆ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಹಾಗೂ ಪರಸ್ಪರ ತಿಳುವಳಿಕೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವ ಉದ್ದೇಶ ನಿಮ್ಮದಾಗಿರಬೇಕು. ತರಗತಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿರಲು ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖಾಂಶಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ.
ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯಿರಿ: ಪ್ರತಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯೂ ವಿಭಿನ್ನ. ಅವರ ಕಲಿಕೆ, ಮನೋಧೋರಣೆ, ದೃಷ್ಟಿಕೋನ. ಅಭಿರುಚಿ ಎಲ್ಲವೂ ವಿಭಿನ್ನ. ಕೆಲವು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಕ್ಷಿಪ್ರವಾಗಿ ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ, ಕೆಲವರು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ತರಗತಿಯ ಎಲ್ಲಾ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಕಲಿಕೆ ನೀಡುವ ಬೋಧನಾ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸಲು, ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲು ಯಾವ ಯಾವ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಅಗತ್ಯವೋ ಅವೆಲ್ಲವನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿತ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ಸಂವಾದ ನಡೆಸಿ: ತರಗತಿ ಕೋಣೆಯಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ಸಂವಾದ ಅಗತ್ಯ. ಇದಕ್ಕೆ ಮಕ್ಕಳ ಹೆಸರನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿಕೊಂಡಿರಬೇಕಾದುದು ತೀರಾ ಅನಿವಾರ್ಯ. ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಅವರವರ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಕರೆಯುವುದರಿಂದ ಅವರು ತುಂಬಾ ಜಾಗೃತರಾಗಿ ತರಗತಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಯಾವುದಾದರೂ ಒಂದು ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ಕುರಿತು ಮಾತನಾಡಲು ಹಿಂಜರಿದಾಗ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಅವರನ್ನು ಮಾತನಾಡಿಸಿ. ಆಗ ಧೈರ್ಯದಿಂದ ಮಾತನಾಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದರಿಂದ ಶಿಕ್ಷಕರು ನಮ್ಮ ಸಹಾಯಕ್ಕಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ ಅವರಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ.
ಗುರಿಯ ಸ್ಪಷ್ಟತೆ ಇರಲಿ: ಯಶಸ್ವಿ ಶಿಕ್ಷಕರು ತಮ್ಮ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಕಲಿಕೆ ಮೂಡಿಸಲು ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ಮತ್ತು ಸಮಂಜಸವಾದ ಉದ್ದೇಶ ಹೊಂದಿದ್ದು ಅವರನ್ನು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಸಲು ಸಮರ್ಥರನ್ನಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ತಾವು ಕಲಿತ ಉದ್ದೇಶ ಹಾಗೂ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿರಬೇಕು.
ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಿ: ಕೆಲವು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಇತರರಿಗಿಂತ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಮುಂದೆ ಇರುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಮುಂದಿನ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿಯೇ ಕುಳಿತಿರುತ್ತಾರೆ ಹಾಗೂ ಯಾವಾಗಲೂ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರಿಸಲು ಕಾತರದಿಂದ ಇರುತ್ತಾರೆ. ಕೆಲವರು ತರಗತಿ ಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ಹಿಂಜರಿಯುತ್ತಾರೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಕಲಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಹಿಂದುಳಿಯುತ್ತಾರೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಅಂತರ ಮೂಡುತ್ತದೆ. ಈ ಅಂತರವನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುವ ಏಕೈಕ ಮಾರ್ಗವೆಂದರೆ ಎಲ್ಲಾ ಮಕ್ಕಳಿಗೂ ಸಮಾನ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸುವುದು. ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಕೇಳಿದ ಕೂಡಲೇ ಕೆಲವು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ನಾಮುಂದು ತಾಮುಂದು ಎಂದು ಕೈ ಎತ್ತುತ್ತಾರೆ. ಉತ್ತರ ಪಡೆಯಲು ಯಾದೃಚ್ಛಿಕ ವಿಧಾನ ಅನುಸರಿಸುವುದು ಉತ್ತಮ. ಇದರಿಂದ ಎಲ್ಲಾ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೂ ಉತ್ತರ ಹೇಳುವ ಅವಕಾಶ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ತಾವೂ ಉತ್ತರ ಹೇಳಬೇಕೆಂದು ಪ್ರಯತ್ನ ಪಡುವ ಮೂಲಕ ಅಭ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ತೊಡಗುತ್ತಾರೆ. ಒಬ್ಬ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗೆ ಪ್ರಶ್ನೆಕೇಳಿ ಉತ್ತರ ಪಡೆಯುವ ಬದಲು ಇಡೀ ತರಗತಿಗೆ ಪ್ರಶ್ನೆ ಕೇಳಿ ಒಬ್ಬೊಬ್ಬರಿಂದ ಉತ್ತರ ಪಡೆಯುವುದು ಒಳಿತು.
ತರಗತಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಆಸಕ್ತಿದಾಯಕವಾಗಿರಲಿ: ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಕಲಿಕಾಂಶದ ಧಾರಣ ಶಕ್ತಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಸಹಕಾರಿ. ಉತ್ತಮವಾದ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸುವುದು ಒಂದು ಕಲೆ. ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಕಲಿಕಾಂಶ ಕುರಿತ ತಪ್ಪು ಗ್ರಹಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಮುಕ್ತ ಚರ್ಚೆಗೆ ಅವಕಾಶ ಕೊಡುತ್ತವೆ. ಹಾಗೂ ಭಿನ್ನ ಕಲಿಕಾಂಶಗಳಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಕೊಂಡಿಯಾಗಿರುತ್ತವೆ.
ಹೀಗೆ ಮೇಲಿನ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸುವುದರಿಂದ ತರಗತಿಯನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಬಹುದು. ಅಲ್ಲದೇ ಶಿಶುಕೇಂದ್ರಿತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಪೂರಕವಾದ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ನೀಡಬಹುದು.
ಆರ್.ಬಿ.ಗುರುಬಸವರಾಜ. ಶಿಕ್ಷಕರು
No comments:
Post a Comment